Τα Δεκεμβριανά, ο εμφύλιος της Αθήνας. Το αιματοβαμμένο συλλαλητήριο που σήμανε την έναρξη των συγκρούσεων.
Στις 12 Οκτωβρίου του 1944, οι Γερμανοί αποχώρησαν απ’ την Ελλάδα, ενώ οι κάτοικοι είχαν βγει στους δρόμους και πανηγύριζαν. Ο πόλεμος είχε τελειώσει και μία νέα περίοδος ηρεμίας ξεκινούσε. Δηλαδή αυτό ήλπιζαν οι ταλαιπωρημένοι Έλληνες. Οι ελπίδες τους όμως, διαψεύστηκαν.
Λίγες μέρες μετά την αποχώρηση των Γερμανών, κατέφτασαν στην Ελλάδα οι Βρετανοί, με επικεφαλής τον αντιστράτηγο Ρόναλντ Σκόμπυ. Οι Βρετανοί αρχικά αντιμετωπίστηκαν από τον κόσμο ως σωτήριοι σύμμαχοι, αλλά σταδιακά, διαφάνηκαν οι πραγματικές τους προθέσεις. Σκόπευαν να ελέγξουν τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και όχι απλώς να επιβλέψουν και να διατηρήσουν την ηρεμία.
Τον Μάιο του 1944, σχηματίστηκε στον Λίβανο η ελληνική κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Έξι από τους υπουργούς προέρχονταν απ’ το ΕΑΜ. Η συνεργασία της νέας κυβέρνησης φαινόταν να κυλά ομαλά, μέχρι που έφτασαν στο ζήτημα του ελληνικού στρατού.
Οι προτάσεις που ήθελαν την κυριαρχία των «δεξιών» στον στρατό απορρίφθηκαν κατηγορηματικά από τους υπουργούς του ΕΑΜ, οι οποίοι αποζητούσαν μία πιο ισορροπημένη σύνθεση για τις στρατιωτικές δυνάμεις της χώρες. Οι διαβουλεύσεις όμως, δεν κατέληξαν πουθενά.
Ο Βρετανός στρατηγός Σκόμπι με τους Στέφανο Σαράφη (ΕΛΑΣ) και Ναπολέοντα Ζέρβα (ΕΔΕΣ), Ελλάδα 1944 Dmitri Kessel εκδ. Άμμος. Πηγή: freeathens44.
Τον Νοέμβριο του 1944, οι Βρετανοί πήραν την τελική απόφαση. Απαίτησαν, μέσω της ελληνικής κυβέρνησης, τον άμεσο αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Οι εντολές τους αγνοήθηκαν και επικράτησε τεράστια ένταση μεταξύ των Βρετανών και του Κομμουνιστικού Κόμματος, την οποία μάταια προσπαθούσε να κατευνάσει ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Την 1η Δεκεμβρίου του 1944, δόθηκε η οριστική εντολή από τον Αντιστράτηγο Σκόμπυ, για διάλυση των ανταρτικών ομάδων. Οι Υπουργοί του ΕΑΜ αρνήθηκαν να υπογράψουν την απόφαση και παραιτήθηκαν. Η κατάσταση είχε πια εκτραχυνθεί και το ΕΑΜ, για να δηλώσει την υποστήριξή του στους υπουργούς, οργάνωσε συλλαλητήριο διαμαρτυρίας για τις 3 Δεκεμβρίου.
Η κυβέρνηση έδωσε αρχικά τη συγκατάθεσή της, αλλά αργότερα το απαγόρευσε, αν και γνώριζε ότι το συλλαλητήριο θα πραγματοποιούνταν, ακόμα κι έτσι. Ήταν εμφανές πως η σύγκρουση ήταν προ των πυλών και όπως αποδείχτηκε, το αιματοβαμμένο συλλαλητήριο ήταν η αρχή των Δεκεμβριανών, της εμφύλιας μάχης της Αθήνας που κράτησε 33 μέρες και είχε χιλιάδες θύματα.
